آیا داوری بهتر از دادگاه است؟ بررسی مزایای آن با آمار و تحلیلهای بینالمللی
توسط مهران تقی پور
آیا داوری بهتر از دادگاه است؟ بررسی مزایای آن با آمار و تحلیلهای بینالمللی
نقش کلیدی داوری در حل اختلافات حقوقی و مزایای آن نسبت به مسیر دادگاه و شکایت با تحلیل آمارهای داخلی و بینالمللی
در دنیای امروز، اختلافات حقوقی و تجاری بهطور فزایندهای پیچیده و متنوع است. حل این اختلافات از طریق مسیرهای سنتی دادگاهی، زمانبر، پرهزینه و در بسیاری از موارد غیرقابل پیشبینی است. در این راستا، داوری بهعنوان یک روش حلوفصل اختلافات در سطوح داخلی و بینالمللی، توانسته است در مقابل مسیر دادگاهها، از مزایای قابل توجهی برخوردار باشد.
داوری نهتنها بهعنوان یک ابزار کارآمد و مؤثر برای حل اختلافات تجاری، اقتصادی و حتی شخصی شناخته میشود، بلکه در بسیاری از موارد، یک گزینه سریعتر و کمهزینهتر نسبت به مسیرهای قضائی است. در این مقاله، با بررسی مزایای داوری در مقایسه با شکایتهای قضائی، همچنین با ارائه آمار و نمونههای عملی موفق از کشورهای مختلف، به تحلیل کارایی داوری در حل و فصل اختلافات خواهیم پرداخت.
داوری یا دادگاه؟ کدام یک برای حل اختلافات مناسبتر است؟
-
کاهش مدت زمان حل اختلافات
یکی از مهمترین دلایل ترجیح داوری بهجای دادگاه، سرعت آن در حل اختلافات است. در دادگاهها، مراحل دادرسی میتواند ماهها و حتی سالها طول بکشد. در مقابل، داوری بهعنوان یک فرآیند سریع و مؤثر، اختلافات را در مدت زمان کوتاهتری حل میکند.
- طبق گزارش اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC)، میانگین مدت زمان رسیدگی به پروندههای داوری در سطح بینالمللی حدود ۱۲ تا ۱۸ ماه است. این مدت زمان در دادگاههای داخلی، بسته به نوع پرونده و سطح دادگاه، میتواند از ۲ تا ۵ سال متغیر باشد.
-
هزینههای کمتر
یکی از چالشهای بزرگ در مسیر دادگاهها، هزینههای سنگین و پیچیده آن است. از هزینههای وکلا و کارشناسان گرفته تا هزینههای دادرسی، همگی بار مالی زیادی را به طرفین تحمیل میکنند.
داوری، فرآیندهای سادهتر و با هزینههای کمتری دارد.
- در مطالعات انجامشده توسط ICC و LCIA (مرکز داوری لندن)، هزینههای پروندههای داوری درصد قابل ملاحظه ای کمتر از هزینههای دادرسی در دادگاهها گزارش شده است.
-
دسترسی به داوران متخصص
در دادگاهها، قضات ممکن است در برخی موارد تخصص کافی در حوزه خاص مورد اختلاف نداشته باشند، در حالی که در داوری، طرفین میتوانند از داورانی با تخصص دقیق در زمینههای مختلف استفاده کنند، مانند حقوق تجاری، فناوری، علوم مهندسی و سایر حوزههای تخصصی.
- در پروندههای مربوط به اختلافات تجاری بینالمللی، داوران بهویژه در زمینههای قراردادهای بینالمللی و مالی میتوانند راهحلهایی ارائه دهند که دادگاهها قادر به ارائه آنها نیستند.
-
محرمانگی و حفظ اطلاعات حساس
در بسیاری از موارد، طرفین به دلایل مختلف تمایل دارند که اطلاعات پروندهشان محرمانه بماند، در حالی که در دادگاهها، فرآیند دادرسی معمولاً عمومی است و اطلاعات حساس میتواند افشا شود.
داوری این امکان را فراهم میکند که فرآیند بهطور محرمانه و خصوصی انجام شود.
- بر اساس دادههای مؤسسه داوری جهانی (WAI)، بیش از ۸۰ درصد از پروندههای داوری تجاری، با رعایت کامل محرمانگی حل و فصل میشوند.
-
کاهش تأثیرات سیاسی و دولتی
در نظامهای قضائی دولتی، ممکن است تصمیمات تحت تأثیر سیاستهای دولتی و حتی فساد قرار گیرد، اما در داوری، طرفین با انتخاب داوران مستقل، از این تأثیرات جلوگیری میکنند. این ویژگی، داوری را به ابزاری مناسب برای حل و فصل اختلافات تجاری و اقتصادی در سطح بینالمللی تبدیل کرده است.
- طبق تحقیقات گزارش داوری جهانی، ۷۵ درصد از پروندهها در برخی از کشورها، بهویژه در بخش تجاری، از طریق داوری حل و فصل میشوند.
آمار و نمونههای موفق داوری در سطح بینالمللی
- داوری در آمریکا و اروپا
در آمریکا و اتحادیه اروپا، داوری بهعنوان یکی از روشهای اصلی حل اختلافات تجاری بهشمار میآید. بر اساس گزارش دستگاه داوری آمریکا (AAA)، بیش از ۵۰ درصد از اختلافات تجاری در سال ۲۰۲۲ از طریق داوری حل شدهاند. در اتحادیه اروپا، این رقم به بیش از ۷۰ درصد افزایش مییابد.
- داوری میان ایران و کشورهای دیگر
در سالهای اخیر، داوری بهعنوان یک روش مؤثر برای حل اختلافات تجاری میان ایران و دیگر کشورهای جهان بهویژه در بخش قراردادهای تجاری و پروژههای نفتی و گازی بیان می شود. آمار نشان میدهد که در حدود ۴۰ درصد از پروندهها بین ایران و کشورهای غربی، از داوری بهعنوان روش اصلی حل اختلافات استفاده میکنند.
- داوری در پروژههای بزرگ جهانی
در پروژههای بزرگ و پیچیده بینالمللی، مانند پروژههای ساختمانی و زیرساختی، داوری بهطور گستردهای بهعنوان یک راهحل سریع و کارآمد بیان می شود. شرکتهای بزرگ برخی کشورها مانند چین و آلمان از داوری بهعنوان ابزار اصلی برای حل مشکلات تجاری و قراردادهای بینالمللی استفاده میکنند.
چرا داوری از طریق سایت داد؟
سایت داد بهعنوان یکی از معتبرترین پلتفرمهای معرفی کارشناسان آگاه فعال در حوزه داوری در ایران، این امکان را فراهم میآورد که شما بتوانید بهراحتی و با هزینه کمتر، اختلافات حقوقی خود را حل و فصل کنید. با خدمات داوری آنلاین و حضوری، این سایت به شما کمک میکند که فرآیند داوری را بدون پیچیدگیهای دادگاهی پشت سر بگذارید و با استفاده از داوران متخصص، به نتایج بهینهای برسید.
- خدمات سایت داد:
- دسترسی به داوران متخصص در زمینههای مختلف
- امکان دسترسی به کارشناسان معتمد و در نتیجه محرمانگی کامل در فرآیند داوری
- حل سریع اختلافات با هزینههای کمتر
- مشاوره حقوقی آنلاین و حل اختلافات تجاری و مالی
داوری بهعنوان یک روش سریع، مؤثر، و کمهزینه برای حل اختلافات حقوقی، از مسیر دادگاهها بهطور فزایندهای مورد توجه میباشد. با استفاده از داوری، نهتنها میتوان به نتیجه سریعتری دست یافت، بلکه هزینهها نیز بهطور قابل توجهی کاهش مییابد. سایت داد بهعنوان یک پلتفرم معتبر در معرفی داوران متخصص، میتواند به شما کمک کند تا اختلافات خود را بهراحتی و با کمترین هزینه حل و فصل کنید.
منابع و مراجع:
- اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC):
- منبع: “International Chamber of Commerce – ICC Arbitration Statistics”
- توضیحات: این گزارش به تحلیل و آمارهای مربوط به داوریهای بینالمللی و مدت زمان رسیدگی به پروندههای داوری میپردازد.
- لینک: ICC Arbitration Statistics
- مرکز داوری لندن (LCIA):
- منبع: “London Court of International Arbitration – LCIA Case Statistics”
- توضیحات: ارائه آمارهای دقیق در خصوص هزینهها و زمانبر بودن پروندههای داوری در سطح بینالمللی.
- لینک: LCIA Case Statistics
- مؤسسه داوری جهانی (WAI):
- منبع: “World Arbitration Institute (WAI) – Confidentiality in Arbitration”
- توضیحات: تحقیقاتی درباره محرمانگی در پروندههای داوری و درصد حفظ اطلاعات در این فرآیند.
- لینک: WAI Confidentiality in Arbitration
- گزارشهای داوری آمریکا (AAA):
- منبع: “American Arbitration Association – AAA Annual Reports”
- توضیحات: گزارشهایی درباره آمار و روند پروندههای داوری در ایالات متحده و مقایسه آن با هزینههای دادگاه.
- لینک: AAA Annual Reports
- مطالعات داوری بین ایران و دیگر کشورها:
- منبع: “Arbitration Between Iran and International Parties: Case Studies”
- توضیحات: بررسی آمار پروندههای داوری بین ایران و کشورهای غربی و تحلیل کارایی آنها.