تاریخچه کانون کارشناسان دادگستری
کانون کارشناسان رسمی دادگستری در ایران یک نهاد قانونی است که مهمترین وظیفه آن ارزیابی و ارائه نظر کارشناسی در دعاوی حقوقی است.
پس از ظهور مشروطیت اصطلاح اهل خبره برای نخستین بار در مواد قانون موقتی محاکمات جزایی مصوب خرداد ۱۲۹۰ ﻫ .ش به کار برده شد. (۱)
در بهمن ماه سال ۱۳۱۷ ﻫ .ش برای اولین بار قانونی راجع به کارشناسان رسمی در ۳۰ (سی) ماده به تصویب رسید. اما اداره امور کارشناسان کماکان برعهده اداره فنی دادگستری گذارده شد و در سالهای ۱۳۱۸ و ۱۳۳۹ اصلاحاتی در محتوای آن صورت گرفت. (۲)
مهرماه سال ۱۳۴۳ برای تهیه و تدوین اساسنامه و تشکیلات کانون کارشناسان هیئتی از سوی کارشناسان به عنوان هیات منتخب تعیین، و سرانجام در مهر ماه ۱۳۵۲ اساسنامه کانون کارشناسان در ۲۸ ماده و ۶ تبصره در مجمع عمومی هیئت کارشناسان تصویب و اعضاء هیئت مدیره کانون تعیین شدند و تحت شماره ۱۵۲۳ مورخ ۱۳۵۷/۰۱/۰۷ در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسید. (۳)
در ادامه در تاریخ اول آبان ماه ۱۳۵۸ مقرراتی تحت عنوان “لایحه قانون مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی دادگستری” در ۳۰ (سی) ماده به تصویب شورای انقلاب اسلامی رسید و در نهایت کانون از اداره فنی دادگستری منتزع و مستقلاً در موضع قانونی به کار پرداخت. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۱ قانون فعلی کانون کارشناسان رسمی دادگستری را در ۴۱ ماده و ۳۹ تبصره که مورد تائید شورای محترم نگهبان قرار گرفت تصویب نمودند و آئین نامه اجرایی آن نیز در سال ۱۳۸۲ تدوین و به تصویب هئیت دولت رسید که هم اکنون در حال اجرا است. (۴)
اهداف اصلی کانون کارشناسان دادگستری
از اهداف اصلی این نهاد کشف حقیقت در روند رسیدگی به پروندهها، کمک فنی به قضات جهت تصمیمگیری صحیح و حفظ حقوق طرفین در دادگاهها، تشکیل شد. از آن زمان تاکنون، کانون کارشناسان دادگستری در ایران فعالیت خود را با هدف ارائه خدمات فنی و حرفهای در حوزههای مختلف نظیر شکایات حقوقی و کیفری، داوریها، تامین دلیل و… دنبال میکند. اعضای این نهاد باید شرایط و معیارهای مشخصی را برآورده کنند تا بتوانند به عنوان کارشناس رسمی دادگستری فعالیت کنند. همچنین، کانون کارشناسان دادگستری نظارت دقیقی بر فعالیت اعضا دارد تا از صحت و قابل قبول بودن ارزیابیها و کارشناسیهای پروندههای حقوقی که توسط اعضا ارائه میگردد، اطمینان حاصل کند.
(۱) http://k-kj.ir